Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın, 16 Kasım 2022 tarihinde yayınladığı; ‘01/12/2022 tarihinden sonra Türk Boğazları’ndan yüklü olarak geçecek ham petrol taşıyan gemilerin P&I sigorta kuruluşlarından gemi detayı, yükü ve seferinin yer aldığı ve P&I sigortasının bu gemi, sefer ve yük için geçerli ve kapsayıcı olacağı bir teyit mektubunun alınması; bu mektubun yine bu sigorta kuruluşları veya temsilcileri tarafından Seyir Planı raporuna eklenmesi” bildirisinin ardından 1 Aralık itibariyle Türk boğazlarında bir sigorta krizi ortaya çıktı.
Günler ilerledikçe bildiride tarif edilen tankerler hem Çanakkale Boğazı’nın Ege girişinde hem de İstanbul Boğazı’nın Karadeniz girişinde yığılmaya başladı. Tankerler çoğaldıkça sigorta krizi boyutunun o denli arttığı gözlendi.
Denizcilik Genel Müdürlüğü ise 9 Aralık itibariyle resmî bir duyuru yayınlayarak istenilen teyit mektubunu sunan üç tankerin Boğazlar’dan geçiş yaptığını açıkladı.
“TÜRK BOĞAZLARINDA BEKLEYEN HAM PETROL YÜKLÜ GEMİLER HAKKINDAKİ GELİŞMELER” başlıkla duyuru şöyle:
İstanbul Boğazı’ndan, güney yönlü (Karadeniz’den) ham petrol yüklü olarak geçiş yapan tanker sayısı bu yılın Ekim ayında 44, Kasım ayında ise 43’dür. 1 Aralık 2022 tarihinden sonra ham petrol yüklü olarak Bakanlığımız tarafından talep edilen teyit mektubunu sunarak 3 tanker geçişini yapmıştır.
Öte yandan, teyit mektubu sunmadığı için yaklaşık 2 milyon ton ham petrol yüklü olarak Karadeniz’de bekleyen tanker sayısı 18 (13’ü Avrupa Birliği Limanı varışlı), Ege Denizi’nde bekleyen tanker sayısı ise 1’dir. Karadeniz de bekleyen ham petrol yüklü tankerlerin 15’nin sahibi AB üyesi Yunanistan, 2’siHong Kong biri de Türk’tür ve bu gemilerin P&I sigortaları; Uluslararası P&I Grup üyesi İngiltere merkezli şirketler tarafından düzenlenmiştir.
Ülkemiz petrol rafinerilerine gelen ham petrol yüklü 2 tankerin, ham petrolün alıcısının verdiği taahhütname vasıtasıyla Türk Boğazlarından geçişi sağlanarak ülkemizin enerji arz güvenliği desteklenmiştir. Bu konudaki yeni talepler de aynı minvalde değerlendirmeye tabi tutulmaktadır.
Ham petrol taşıyan tankerlerin P&I sigortasının geçerli olduğuna dair teyit mektubu sunma yükümlülüğü yürürlüğe girdiğinde Çanakkale Boğazından geçmek üzere Marmara Denizi’nde bulunan ham petrol yüklü teyit mektubu sunmayan 8 tankere, son defa teyit mektubu vermeleri için bilgilendirme yapılmış olup verilmemesi halinde ülkemiz denizleri için risk oluşturmamaları amacıyla Çanakkale Boğazı tüm gemi trafiğine kapatılarak sadece bu tankerlerin ilave tedbirlerle ile karasularımızın dışına çıkarılması için gerekli planlama yapılmıştır.
Kuralın yürürlüğe girdiği tarihten beri ilk kez Uluslararası P&I Grup üyesi bir P&I sigorta şirketi; sigorta hizmeti verdiği bir Türk bayraklı tanker için teyit mektubunu Bakanlığımıza sunmuş olup ilgili tankerin İstanbul Boğaz geçişi bugün sağlanmıştır. Bu durum, yüklü ham petrol tankerlerinin P&I sigorta şirketlerinin teyit mektubunu vererek Türk Boğazlarından geçmesi için önemli bir adımdır. İlgili mercilerle görüşmeler devam etmekte olup, tüm gemilerin gerekli şartları sağlayarak Türk Boğazlarından geçmesi için gerekli iş birliği, Türk Boğazları’nın korunması şiarımızdan ödün vermeden sürdürülmektedir.