Çiltaş’ın Türk P&I Sigorta’nın Nisan ayı sirkülerinde yer alan “Yat sigortasında sürat botu klozu ve dikkat edilmesi gereken hususlar” başlıklı makalesi şöyle:
Günümüzde yatlar, lüks ve konforun simgesi olarak birçok kişinin sahip olmayı arzuladığı prestijli taşıtlar arasında yer almaktadır. Bu doğrultuda, yat sektörü büyümekte ve yat sahipleri için sigorta ihtiyacı da giderek artmaktadır. Hem Türkiye'de hem de uluslararası pazarda yat sigortası önemli bir sektör haline gelmiştir ve kapsamını tanımlayan çeşitli standart terimler bulunmaktadır. Bu bağlamda en yaygın kullanılan sigorta klozlarından biri de Institute Yacht Clauses (IYC) adı verilen standart şartlar dizisidir.
Ancak yatlar, şekil, boyut ve kullanım amacı açısından büyük farklılıklar gösterebildiği için sigorta poliçeleri de bu farklılıklara göre düzenlenmektedir. Sigorta şirketleri, yatın özelliklerine ve kullanım amacına bağlı olarak çeşitli ek koşullar belirleyebilir. Özellikle yüksek hız kapasitesine sahip yatlar için Speedboat Clause (Sürat Botu Klozu) büyük önem taşımaktadır.
SÜRAT YÜKÜMLÜLÜĞÜ VE HIZ SINIRI
IYC'nin 5. Maddesi, sigortalı yatın veya yardımcı botlarının tasarım hızı olarak 17 mil (deniz mili) sınırını aşmaması gerektiğini belirtmektedir. Bu madde, sigortalılar için beklenmedik bir sınırlama olarak karşımıza çıkabilir. Eğer bir yatın hızı 17 milin üzerindeyse, standart poliçe şartları geçerli olmamaktadır. Bu durumda, IYC’nin 5. Maddesi poliçeden çıkarılarak yerine 19. Madde – Speedboat Clause (Sürat Botu Klozu) eklenmektedir.
Sigorta şirketleri, yat sahibinin bu hız yükümlülüğünü aşmasına izin verdiğinde Speedboat Clause (Sürat Botu Klozu) devreye girer ve farklı bir sigorta kapsamı uygulanır. Bu madde, hızlı teknelerin taşıdığı ek riskler göz önünde bulundurularak daha sınırlı bir teminat sunmaktadır.
SPEEDBOAT CLAUSE (SÜRAT BOTU KLOZU) KAPSAMI VE KISITLAMALAR
Sürat botu klozu, 17 mil üzerinde hız yapabilen yatların karşılaşabileceği olası riskleri dikkate alarak bazı önemli kısıtlamalar getirmektedir. Bu kloz kapsamında teminat dışında kalan bazı durumlar şunlardır:
1. İçinde kimse olmaksızın bırakıldığı sırada oluşan hasarlar: Fırtınaya açık plaj veya kıyıda dubaya bağlıyken içinde hiç kimse olmaksızın bırakıldığı sırada oturması, batması, denize gömülmesi veya dalması yahut sürüklenerek hasara uğraması nedeniyle veya bunlardan doğan zararları kapsamaz.
2. Yarış sırasında meydana gelen kazalar: Eğer yat bir yarış etkinliğine katılırken hasar görürse, bu sigorta kapsamında değerlendirilmez.
3. Dümen veya pervanede meydana gelen hasarlar: Gizli kusurlar, ihmal veya kötü hava koşulları nedeniyle pervane ve şaftta oluşabilecek hasarlar teminat dışı bırakılmaktadır.
4. Motor kaynaklı yangın ve patlamalar: Eğer gemi dahili bir makineye sahipse, makine dairesi, tank alanı ve mutfakta düzgün monte edilmiş, otomatik veya dümen donanımından kontrol edilebilen ve bakımı düzenli yapılan bir yangın söndürme sistemi bulunmadıkça, bu sigorta yangın veya patlamadan kaynaklanan zararları kapsamaz.
Bunun yanı sıra, sigorta şirketleri süratli yatlar için daha yüksek primler talep edebilir ve bazı ek güvenlik önlemleri alınmasını şart koşabilir.
Yat sigortası yaptırırken, yatın özellikleri ve kullanım amacı dikkate alınarak poliçenin kapsamının doğru bir şekilde belirlenmesi büyük önem taşımaktadır. Özellikle hızı 17 mil üzerinde olan yatlar için, sigortalılar Speedboat Clause (Sürat Botu Klozu) hakkında detaylı bilgi edinmeli ve olası kısıtlamaları göz önünde bulundurmalıdır. Aksi takdirde, sigortalının, herhangi bir hasar durumunda sigorta kapsamında olmadığını fark etmesi, maddi kayıplara yol açabilir.
Yat sahiplerinin bu klozları bilerek, uygun sigorta poliçesi yaptırmaları hem maddi güvence sağlamak hem de olası riskleri minimize etmek açısından oldukça önemlidir.
